Davul çalmaya karar verdiğinizde ama davul ile ilgili bir şey bilmediğinizi varsayarak sizlere yardımcı olabilecek bir yazı ele almak geldi aklıma.
Uzun yıllardan beri eğitmenlik de dahil birçok öğrencim ya da öğrenci adayının aslında bu süreçte kendilerinin nelerin beklediği hakkında bir fikirlerinin olmadığını gözlemledim.
Birçok enstrümana göre davul, görsel olarak çalması çok kolaymış gibi görünür. Evet, elinize bagetleri alırsınız ve vurduğunuzda ses çıkar. Bu da çoğu insanı yanıltır. Hemen çalabilecekmiş hissi yaratır.
Konuya şöyle bir giriş yapalım;
Hiçbir enstrümanı çalmak kolay değildir. Başlangıçta bazı enstrümanlardan kolayca ses çıkarabilirsiniz, bu o enstrümanın doğası gereği ilk aşama kolaylığıdır. Örnek verecek olursak, Saksafon ya da Flüt’ten ses çıkarmak günler, belki de aylarınızı alacaktır ama Piyano, gitar ya da davul gibi enstrümanların perde ya da tellerine dokunduğunuzda doğrudan ses çıkarabilirsiniz. Yani nefesli sazlardakinden farklı olarak doğrudan doğru seslere basmaya belki de akorlar öğrenmeye başlayabilirsiniz. Ya da davulda olduğu gibi vurduğunuz trampet, kick ya da zilden doğrudan ses çıkarabilirsiniz ve ritim çalmayı öğrenmeye başlayabilirsiniz. Öğrenci adaylarının ilk yanılgıları bu noktada oluyor. Bir adım önde başlayıp her şeyin çok hızlı gelişileceğini düşünüyorlar. Öyle olmuyor maalesef, her şey bir sonraki konuda bahsedeceğim şeye bağlı.
İkinci en çok sorulan soru da ‘’Hocam yaşım şu kadar, bu saatten sonra ben davul çalışmaya başlasam öğrenebilir miyim?’’ oluyor.
Yaşın öğrenmede tabi ki bir önemi var. İlber Ortaylı’nın ‘’Bir Ömür Nasıl Yaşanır’’ söyleşi kitabında söylediği çok önemli bir şey var. Bir konuda çok iyi olmak istiyorsanız o konuyu 15 yaşında artık belirli bir seviyede icra ediyor olmanız gerekiyor. Bu demek değildir ki o yaştan sonra her şey için geç kaldık. Ama eğer yetenekliyseniz ve genç yaşta doğru yönlendirildiyseniz 15 yaşınızda o konuda artık teknik meseleleri geride bırakmış ve işiniz ne olursa olsun artık yaratım sürecine odaklanabilirsiniz demektir.
Evet, 40 yaşınızda da davula başlayıp iyi bir yere gelebilirsiniz. Ama genç yaşta başlamanızın şöyle faydaları olacak. Gençken okula gitmek harici yapacağınız çok işiniz, çeşitli aktiviteleriniz ya da yetişkin olduğunuzda bir ev geçindirme, çocuk büyütme, ailenizden birine bakma gibi sorumluluklarınız olmadığı için yapmak istediğiniz şeye daha fazla zaman ayırıp, kafanız da çok fazla şeyle meşgul olmadığı için odaklanmanız daha kolay olacaktır.
İleri yaşın böyle bir handikapı var. Ne zaman 30 üzeri bir öğrencim olsa, 40’lı yaşlarda daha da belirgin oluyor, bu öğrencilerin mutlaka başka işleri ve bir aile hayatları olduğu için genç öğrencilerime göre ilerlemeleri çok yavaş oluyor.
Ya işlerinde dönem dönem yoğunluk oluyor ya da o yaşlarda gerektiği kadar çalışamıyorlar, konulara odaklanamıyorlar. Dolayısı ile yaş faktörü her şekilde önemli.
Diyelim ki davul çalmaya karar verdiniz, yaşınız da genç ve şimdi ne yapacağınıza karar vermeniz gerekiyor.
-Ne davul almalıyım? Sorusu geldiği zaman ben tedirgin oluyorum. Çünkü henüz hocanı bulmamış, ne tür müzikler çalacağına ya da hangi tarzları çalışacağına karar vermemişsindir.
Başlayacağınız nokta şu olmalı; Önce doğru öğretmeni bulmalısınız. Bunun için de öncelikle bol bol dinlediğiniz müziklerin tarzlarının ne olduğunu bulunç Sonra davul başında gerçekten bunları mı çalmak istiyorsunuz yoksa aslında dinlerken zevk aldığınız şeylerden farklı bir şeyler mi çalacaksınız onu bulmaya çalışın, hayal kurun. Sonra bu tarzlara yönelik dersler veren hocalar kimler, onları araştırın. Başlangıç seviyesinde hangi tarzda eğitim alacağınızın şöyle bir önemi var. Eğer rock çalan bir öğretmen ile çalışırsanız caz, funk, füzyon gibi konulara dönmeniz zor olabilir. Tuşenizden çaldığınız ritim kalıkpalına kadar bambaşka dünyalar. Ama ben olsam ne çalmak istediğime bakmadan doğrudan caz eğitimi almış, o müzikleri çalan bir davulcudan ders alırım. Çünkü o zaman eğitim sürecinizde daha sonra tam olarak hangi tarzları çalacağınıza karar verip dilediğiniz stillere geçiş yapabilirsiniz.
Buraya bir parantez açıp size süreçten bahsetmek istiyorum;
Biliyorsunuzdur, ya da şimdi öğreneceksiniz, davul setup’u, yani set olarak davul çok yeni bir enstrüman. Son halini neredeyse 40 yıl önce aldı diyebiliriz. Önce New Orleans orkestralarında trampet, bas davul ve zil ayrı ayrı kişiler tarafından çalınıyordu. İkinci Dünya Savaşı ile birlikte ekonomik nedenlerle müzikteki değişim enstrümanlara da yansıdı. Kalabalık orkestraların çaldığı müzikler daha az enstrümanla çalınmaya başlandı. Üç kişinin çaldığı şey de bir kişinin çalabileceği hale getirildi ve davul setup’ı oluşmaya başladı. Kick pedalı, hi-hat pedalı ve tom davula sonradan eklendi vs… gibi süreç devam etti. Yani davul setup’ı oluşurken müzik de New Orleans stilinden sonra caz ve blues’a doğru evrildi. Davulla ilgili en önemli eğitim kitapları ve kaynaklar caz davulcularının yazdığı rudiment’ler, stick control kitaplarıdır. Günümüzde temel eğitimde hala onlar kullanılmaktadır. Parantezi kapatıyorum.
Temel olarak eğitiminize buradan başlamakta fayda var. Davul ve setup seçimine sonradan gelebilirsiniz. O konuda da ayrıca davul ve zil setup’ları olarak başlıklarda yazılar yazacağım.
Eğitimdeki en önemli şey ‘’sabırla her gün tekrar tekrar çalışmak’’. Çalışmayı sevmek, çalışamadığınız zaman vicdan azabı duymak, bunları yaşamanız gerekiyor. Bilin ki hiçbir işin, zor olmadığı sürece bir değeri olmuyor. Kolay olan şeyler çok kolay unutuluyor ya da kenara atılıyor. Ne kadar emek verirseniz yaptığınız iş ne olursa olsun onu o kadar sahiplenirsiniz.
Yani diyeceğim şey şudur ki; Bir enstrüman öğrenmek istiyorsanız, bu enstrüman ne olursa olsun, gerçekten çok çalışmanız gerekiyor. Burada başka işlerde yapmanız muhtemel üçkağıtları yapabileceğiniz bir alan yok. Sahnede rezil olursunuz, stüdyoda rezil olursunuz, çalamadığınız anda kimse gözyaşınıza bakmaz, adınızı bile hatırlamaz sizi çalışmaya odanıza yollar.
Öncelikle tüm bunları göz önünde bulundurarak davula başlayıp başlayamayacağınıza, enstrümana yeterince vakit ayırıp ayıramayacağınıza karar verin. Ondan sonra da doğru hocanızı bulmaya çalışın. Şimdiden tüm davulcu adaylarına başarılar, müzik sizinle olsun.